In 1887 wekte een zekere Schotse ingenieur genaamd James Blyth voor het eerst elektriciteit op met zijn nieuwe uitvinding: de windturbine. Nu, 135 jaar later, staat er in Schotland een capaciteit van bijna 9350 megawatt (MW) aan windmolens, waarvan ruim 8350 op land en 980 MW op zee. Dat is zo’n 1700 watt per inwoner. Ter vergelijking: in Nederland hebben we ongeveer 3500 MWÂ op land en 957 MW op zee, of krap 260 watt per inwoner. Sinds 2017 ligt er een bijzondere pilot voor de kust van Peterhead, een kleine 50 km ten noorden van Aberdeen: Hywind Scotland, een drijvend windmolenpark met een capaciteit van 30 MW.
Schoon water kun je schoon houden en er toch energie uit halen. In 1926 werd daarom aan de Falls of Clyde de eerste waterkrachtcentrale in het Verenigd Koninkrijk gebouwd als onderdeel van het Lanark Hydro Electric Scheme. Het bijzondere aan deze centrale is de minimale impact op zijn omgeving. Er wordt namelijk puur gebruik gemaakt van de bestaande stroming van de Clyde – er is geen reservoir. Ook is er bijzonder veel zorg voor gedragen dat de prachtige uitstraling van de beroemde Falls of Clyde niet in het water viel en wordt slechts een klein deel van de stroming afgetapt om elektriciteit op te wekken.
The Glenlivet destilleerderij. Foto via WhiskyFoundation.com
Voor een destilleerderij is het vanzelfsprekend belangrijk om goed met de omgeving om te gaan. Bij The Glenlivet heeft men dat goed begrepen. Zo wordt alleen elektriciteit uit duurzame bronnen ingekocht, had men (tot covid) een carpooling policy, is er een fietsplan en wordt er gebruik gemaakt van 100% plasticvrij verpakkingsmateriaal. Bij het maken van de whisky is veel koelwater nodig. Dit wordt rechtstreeks uit de rivier Livet gehaald en gaat er net zo schoon en koel weer in terug, op dezelfde plek als waar het eruit kwam.
Het moederbedrijf van The Glenlivet, Chivas Brothers, is net zo actief aan het vergroenen. Dit jaar nog is er 88 miljoen pond geïnvesteerd in de verduurzaming van de destilleerderijen Aberlour en Miltonduff. Het is hen door middel van mechanical vapour recompression (een proces waarbij restwarmte bovenaan de ketel weer gebruikt wordt om de onderkant te verhitten) al gelukt om de benodigde hoeveelheid energie per pot still (destilleerketel) met 90% te reduceren!
Het doel van Chivas Brothers is om in 2026 “net zero distillation” te bereiken: whisky maken zonder ecologische voetafdruk.
Enjoy responsibly, indeed. Slà inte Mhath!
